Fetüs ve Gebe Hakları Bağlamında Anne Adayı ve/veya Aileden Kaynaklanan Nedenlerle Fetüsün Zarara Uğrama Durumu

GİRİŞ ve AMAÇ: Ülkemizde başta insan hakları olmak üzere, kadın hakları, çocuk hakları, hayvan hakları, işçi hakları gibi çeşitli kesimlerin hakları yasalar ile güvence altına alınmış olmasına karşın, fetüs haklarını doğrudan konu alan bir yasal düzenleme bulunmamaktadır. Fetüsün zarar görme durumu nedenlerine göre; tıbbi, gebeye ilişkin, ailesel veya toplumsal olabilir. Bunlardan fetüsün tıbbi nedenler ile zarara uğraması yasalar ile tazmin edilmeye çalışılırken, gebe ve aileden kaynaklanan nedenlerle fetüsün zarar görmesi durumu, genelde gözardı edilmektedir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Gebenin kendisi veya aileden kaynaklanan nedenlerle fetüsün zarar görme durumunun hukuk sistemi veya toplum tarafından görmezden gelinmesinin temel gerekçeleri gebenin özerkliği ve fetüsün birey olarak kabul edilmemesine dayanan argümanlarla açıklanmaktadır. Fetüsün yasal ve ahlaki açıdan birey olarak kabul edilmemesinin bu yaklaşım için haklı bir gerekçe olarak benimsenmesi durumunda, sağlık personelinden kaynaklanan zararın da yasalar ile cezalandırılmaması gerekir.
BULGULAR: Böyle bir yorum söz konusu olamayacağına göre gebe, aile veya toplumdan kaynaklanan zarar verme durumlarına karşı fetüsün korunması ve bunun için de gerekli yasal düzenlemelerin yapılmasının yanısıra toplumun da bilinçlendirilmesi gerekir.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu yazıda, fetüsün gebe veya aileden kaynaklanan nedenlerle zarar görme durumu, fetüs ve gebe hakları ile ilişkili olarak tartışılmıştır.

Fetal Harm Due to Maternal and/or Familial Reasons in the Context of Fetal and Maternal Rights

INTRODUCTION: Although the rights of various components of the society, such as human rights in particular and women’s, children’s, animals and workers’ rights are guaranteed by law in our country, there is no legal regulation that directly addresses the fetal rights. Fetal harm may occur because of medical, maternal, familial or social reasons. While law compensates fetal harm related to medical reasons, the fetal harm caused by the pregnant woman and her family is often overlooked.
METHODS: The main justifications for the ignorance of the community and judicial system about the fetal harm related to maternal or familial causes are based on maternal autonomy argument and the moral status of the fetus as a non-person. If this justification is valid from the legal and ethical point of view, then the fetal harm caused by health professionals should not cause legal liability.
RESULTS: Since, this cannot be the case, legal arrangements should be made for fetal protection against the fetal harm due to maternal and familial reasons and awareness among the society should be raised about this issue.
DISCUSSION AND CONCLUSION: In this article, fetal harm due to maternal or familial reasons has been discussed in relation to fetal and maternal rights.